کرم خراط گردو ، شناسایی و روش های مبارزه

√ آیا میدانید مبارزه شیمایی با کرم خراط بسیار سخت است؟

√ برای مبارزه با کرم خراط چه اقداماتی لازم است؟  

• کنترل فیزیکی
• کنترل زراعی
• کنترل بیولوژیک
• کنترل شیمیایی

آیا کرم خراط گردو را میشناسید؟

كرم خراط يكي از مهمترين آفات چوبخوار در كشور ما است. کرم خراط با نام های دیگری از جمله پروانه فری و پروانه پلنگی هم شناخته می شود و از مهم­ترین و مهلک­ترین آفات چوب­خوار درختان میوه و درختان زینتی است. خسارت آفت با نفوذ لاروهاي سن يك آفت به سرشاخه هاي غير خشبي شروع شده و با گذر زمان و افزايش سن، لارو ضمن تغذيه يا جابجايي به شاخه هاي اصلي و تنه وارد شده و با تغذيه از چوب و ناحيه لايه زاينده، خسارت جبران ناپذيري به ميزبان خود وارد مي كند. از آنجا كه ميزبانان آفت در زمره گياهان دايمي بوده و باغداران محترم براي رسيدن به باردهي اقتصادي، مدت طولاني را به انتظار گذرانده اند، بنابر اين خسارت آفت دوچندان مي شود.

کرم خراط به چه محصولاتی حمله می کند؟

کرم خراط داراي ميزبان هاي مهمي در ميان درختان مثمر و غير مثمر مي باشد. در ميان درختان ميوه، گردو مهم ترين ميزبان اين آفتت است. بعبارتی درختان گردو مطلوب ترین میزبان برای این آفت می باشند و گاهی صدها لارو روی یک درخت تنومند گردو زندگی می کنند. از ديگر اين آفت به درختان مثمر (سيب، گردو،گلابي، به، گيلاس و فندق) و غير مثمر (افرا، بيدمشك، بيد، نارون و بلوط) حمله مي كند.

کرم خراط را چطور بشناسیم؟

پروانه فری سفید یا خاکستری است که شش نقطه سیاه و کبود دارد. حشره ماده كرم خراط به طول ۳۵ ميلي متر و نرها ۲۵ ميلي متر، عرض بال هاي باز در حشره ماده یا شب پره ماده و نر به ترتيب ۶۰ الي ۷۰ و ۴۰ الي ۵۰ ميلي متر است.

بال ها کاملا سفید هستند و خال های آبی متالیک کوچکی روی آنها دیده می شود شاخك ماده ها نخي و شاخك نرها در نيمه اول پروش و در نيمه دوم نخي است . بال هاي جلوئي سفيد و داراي لكه هاي متعدد تيره فلزي به رنگ متاليك است. بال هاي عقبي سفيد و داراي لكه هاي تيره كم رنگ مي باشد.

قفسه سينه سفيد بوده و داراي ۶ لكه تيره در سطح پشتي است. ناحیه شکم این آفت کاملا کشیده است. تخم این حشره به رنگ زرد مایل به قهوه ای تا صورتی روشن مشاهده شده است و تقریباً ۱ میلی متر طول دارد. لاروها به طول ۵۰ تا ۶۰ میلی متر هستند و به رنگ زرد روشن همراه با چند خال سیاه رنگ کوچک در هر بند از بدنشان دیده می شوند. سر و ناحیه قفسه سینه نیز به رنگ سیاه براق است.

نحوه خسارت کرم خراط چطور است؟

لاروهای حشره چوبخوار بوده و در تنه و شاخه های درختان میزبان ایجاد دالان های طولی در عمق چوب نموده و باعث ضعف شدید درختان می شوند. خسارت این آفت در بعضی مناطق بسیار شدید و در نهایت باعث خشکی سرشاخه ها  و حتی در صورت حمله به تنه اصلی درخت مخصوصاً در سیب باعث خشکی و مرگ درخت می شود. حمله آفت کرم خراط به گردو موجب خواهد شد درخت قوت خود را از دست داده و در نهایت خشک شود.

چطور به حضور کرم خراط پی ببریم؟

برای اینکه متوجه حضور آفت و خسارت آن بشویم ابتدا باید زیر درخت و کنار طوقه را ببینیم. زیر درختان آفت زده معمولا می توان کرم های نوزادی را که از سوراخ ها بیرون افتاده اند؛ مشاهده کرد. از طرفی چوب های خورده شده بهمراه فضولات لاروی از داخل دالان خارج می شوند؛ در زمین و در نزدیک طوقه قابل روئیت هستند. با رشد کرم خراط، سفید شدن برگ ها و خشک شدن جوانه ها نیز به تدریج قابل رویت می شود. شاخه های آفت زده به طور کامل از بین می روند و درختان جوان تر نیز خشک می شوند. این نوع آفت حتی به درختان ۱۵ ساله نیز حمله کرده و آسیب شدیدی به تنه درخت، شاخه و برگ ها وارد می کند. از دیگر آسیب های مهم پروانه فری فراهم کردن محیط مناسبی روی تنه و شاخه درختان برای حمله و تخم ریزی سایر آفت ها از جمله پروانه زنبور نما است.

چرا مبارزه شیمیایی دشوار است؟

مبارزه شیمیایی علیه این آفت به دلایل خروج تدريجي حشرات كامل – مخفي بودن لاروها درون چوب – طولاني بودنزمان خروج حشرات – همزماني بروز خسارت با برداشت محصولات مختلف بسیار مشکل می باشد.

بنابراین كنترل شيميايي مقرون به صرفه نیست از طرفی باعث از بین رفتن دشمنان طبیعی آفت هم می شود.

با کرم خراط چطور می توان مبارزه کرد؟

برای کنترل موفق و موثر روي مراحل مختلف زندگي آفت، نیاز است روش های و از راهبردهای متفاوتی استفاده شود. از آنجا كه هر روش معمولا يك مرحله از زندگي آفت را تحت تاثير قرار مي دهد، انجام كامل و متوالي آنها مي تواند در نهايت به كنترل آفت بيانجامد.

هرس: در این روش سرشاخه هاي آلوده به لاروهاي آفت را حذف نمایید. اين كار در زماني كه ميزان خسارت كم است نتيجه مي دهد. مراقب باشد هرس را متعادل انجام شود. زیرا خروج از تعادل رشدي بين تاج درخت و ريشه آن، ميتواند با ايجاد شاخه هاي فراوان كه در طول فصل غير خشبي و سبز مي مانند، نفوذ لاروهاي آفت را تسهيل كرده و حتي نتيجه عكس عايد شما شود. همچنين با اينكار، شاخه هاي بارده نيز از بين رفته و بسته به ميزان هرس، درخت براي مدتي از حالت زايشي، خارج ميگردد.

تقویت و کوددهی درخت: این آفت به درختان ضعیف حمله می کند. بنابرین تغذیه و کوددهی مطابق برنامه غذایی محصول جهت تقویت درختان و جلوگیری از حمله و نفوذ لاروها به درخت توصیه می شود.

آبياري: آفت به درختان خشک حمله و در تنش های خشکی طغیان می کند. بنابرین آبیاری منظم با روش مناسب توصیه می شود.

چطور مبارزه فیزیکی انجام دهیم؟

استفاده از میله مفتولی: آفت کرم ساقه خوار درون دالان هایی که ایجاد کرده در شاخه های درخت مخفی می شود. میله مفتولی را می توان داخل این دالان ها و سوراخ های ایجاد شده توسط آفت فرو کرد و با حرکات رفت و برگشتی آفت یا لارو را از بین برد و یا آفت را از درون دالان بیرون کشید و سپس از بین برد.

تله نوری: در مناطق آلوده باغ با نصب تله نوری حشرات بالغ شکار می شوند. در صورت نبود برق مي توان از لامپ هاي قابل شارژ در آنها و يا تله هايي كه با استفاده از نورخورشيد شارژ مي شوند استفاده كرد.

استفاده از خمیرهای سمی برای آفات چوبخوار

در چه محل هایی استفاده کنیم؟

خمیرهای سمی را در جاهایی که ریزه های چوب مانند خاک اره به بیرون ریخته یا از جایی که شیره گیاهی تراوش کرده یا از جایی که فضولات لارو خارج شده همان محل نفوذ و فعالیت کرم خراط می باشد استفاده کرد.

با شناسایی این محل ها و استفاده از خمیرهای سمی نظیر آنتی تارلو می توانید تلفات ۱۰۰ درصد روی جمعیت آفت ایجاد کنید. مقداری از خمیر را در داخل دالان فعال نموده و سوراخ خروجی آن را با گل یا چسب باغبانی مسدود کنید. گاز سمی حاصل از این خمیر داخل فضای خالی دالان لاروی را پر کرده و کرم خراط را می کشد.

خمیر تدخینی آنتی تارلو یا زئوزران یک خمیر بیولوژیک است. این خمیر سمی برای انواع آفت های مختلف چوب خوار در تنه درخت ها کاربرد دارد. وجود آن را در باغ در تمام فصول برای هر باغداری توصیه می شود.

بهترین زمان برای استفاده از خمیرهای سمی کی هست؟

بهترین زمان استفاده از خمیرهای سمی در فروردین ماه و همچنین در مهر ماه است.

مزایای خمیرهای سمی چیست؟

این روش استفاده از سم یعنی استفاده از خمیرهای سمی را توصیه می کنم چون آسیبی به سایر حشرات مفید باغ شما وارد نمی کند.

تله فرمونی: امروزه تله های فرمونی از روش های متداول کنترل این آفت محسوب می شود. در این روش آفت را روی درختان میوه می توان به راحتی کنترل کرد. در فصل جفت گیری تقریباً اوایل اردیبهشت ماه می‌توان با استفاده از تله‎ های فرمونی تعداد ۱۵ عدد در هر هکتار اقدام به شکار حشره کرد. ۷۰ درصد این تله‌های فرمونی در ارتفاع پایین و ۳۰ درصد در ارتفاع ۱٫۵ متری پایین تر از تاج درختان نصب شود. این روش در باغات حداقل ۴ هکتاری و در مدت سه سال نتیجه می‌دهد.

بهترین زمان مبارزه شیمیایی 

به دلیل اینکه لاروهای آفت درون تنه پنهان هستند و همچنین دوره تخم گذاری و خروج تخم از لاروها طولانی است سمپاشی خیلی موثر نیست. ۱۰ روز بعد از پیک پرواز آفت در منطقه می‌توان با استفاده از سم کلرپیریفوس (دورسبان) اقدام به سمپاشی کنید. بهترین زمان استفاده در مناطق مختلف متفاوت می باشد ولی با استفاده از تله های فرمونی، زمانی که بیشترین جمعیت حشره ی شاخه خوار تبدیل به پروانه شده بلافاصله سمپاشی را آغاز کرد. این پیک جمعیتی در هر منطقه متفاوت است.

توصیه های زیر برای تقویت درختتون در برابر کرم خراط حتماً حتماً و بطور جدی موثر هست. چرا که اصلی ترین و کاربردی ترین راه برای ریشه کنی کرم خراط کوددهی و تقویت درخت بهمراه آبیاری مناسب می باشد.

باغداران عزیز پیرامون کوددهی درخت مطابق برنامه غذایی عمومی و اختصاصی (مطابق آزمون خاک) محصول، موارد زیر را هم مورد توجه قرار دهید:

۱-کمبود ازت ابتلا به بیمارگرها را افزایش می دهد. اما بیشبود ازت بیشتر حائز اهمیت است و موجب نرمی بافت و خوش خوراک شدن آن برای تغذیه آفات چوب خوار از جمله کرم خراط خواهد شد.

• پس توصیه می شود از مصرف بیش از حد ازت اکیداً خودداری نمایید.

۲- مصرف پتاسیم به عنوان عنصر اصلی در ایجاد مقاومت گیاهان با آفات را بطور ویژه در دستور تغذیه درخت قرار دهید.

• در زمستان کود سولفات پتاسیم به همراه کود حیوانی پوسیده بصورت چالکود مورد استفاده قرار گیرد.
• در اوایل فصل رشد و پس از تشکیل میوه تا قبل برداشت بطور منظم و در دفعات مختلف کودهای حاوی پتاسیم از جمله ، ۳۰-۵-۱۵، اسید هیومیک،کود آهن برای اطلاعلات تکمیلی کودها مراجعه به صفحه محصولات شتاک استفاده نمایید.

۳-کمبود کلسیم، ضعف اندام ها را در پی دارد و تغذیه حشرات و طیف های قارچ را در آنها آسان تر می نماید.

• پس از تشکیل میوه تا قبل برداشت کودهای حاوی کلسیم مانند ۳۶ -۱۲-۱۲، پتاسیم مایع، سیلیکات پتاسیم، کلسیم بر، کلسیم مایع ایرانی، کلسیم گرومور و نیترات کلسیم (برای اطلاعلات تکمیلی کودها مراجعه به صفحه محصولات شتاک) استفاده نمایید.

نکته: تغذیه گیاه با عنصر سیلیس (Si) باعث خشبی شدن بافت ها و ایجاد موانع مکانیکی در بافت گیاه در برابر آسیب­های خارجی از جمله حمله و تغذیه آفات می شود.